ثبت شرکت با مسئولیت محدود

ثبت شرکت با مسئولیت محدود یکی از چند روش ثبت شرکت برای مقاصد تجاری است که توسط اداره ثبت شرکت‌ها انجام می‌گیرد. شرکت با مسئولیت محدود، شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجاری تشکیل می‌شود و هر یک از شرکای شرکت مسئولیت سهام اسمی خود را دارند. از این رو سهام داران شرکت با مسئولیت محدود مانند شرکت سهامی فقط مسئولیت سهامی را دارند که در شرکت سرمایه گذاری کردند.

ثبت شرکت با مسئولیت محدود در ماده 95 قانون تجارت اینگونه تعریف شده است: درج عبارت “مسئولیت محدود” الزامی است و اسم شرکت نمی‌تواند تضمین اسمی هیچ یک از شرکا باشد. لذا اولاً سرمایه شرکت با مسئولیت محدود به سهام تقسیم نمی‌شود و فقط به نام سرمایه گذاران به سهم الشرکه تقسیم می‌شود.

دوماً هر شریک متعهد و متضمن مقدار سرمایه‌ای است که در شرکت سرمایه گذاری کرده است. سوماً برای ثبت شرکت با مسئولیت محدود حداقل دو نفر نیاز به سرمایه گذاری دارند. چهارماً در ثبت شرکت با مسئولیت محدود سرمایه یا همان سهم الشرکه‌ها در بورس قابل عرضه و انتقال نمی‌باشد و محدود به هر شریک می‌باشد.

از این رو بسیاری از افراد برای سرمایه گذاری این نوع شرکت را انتخاب می‌کنند تا زمانی که شرکت زیان‌ده شد، متحمل زیان به نسبت سرمایه خود شوند نه بیشتر. بنابراین ثبت شرکت با مسئولیت محدود برای کارهای کوچک که نیاز نیست سرمایه گذار خارجی وارد شود گزینه خوبی است.

شرایط ثبت شرکت با مسئولیت محدود

اولین شرایطی که برای تشکیل و ثبت شرکت با مسئولیت محدود باید دارا باشید تحت عنوان شرایط ماهوی شناخته می‌شوند. اولین شرط ماهوی داشتن رضایت و اهلیت می‌باشد. در قراردادی که برای ثبت شرکت با مسئولیت محدود بین شرکا قرار است برگزار شود، نباید هیچ گونه‌ای بی اصل اشتباه یا تدلیس وجود داشته باشد. در واقع هر فرد یا شرکتی که قرار است در ثبت شرکت یا مسئولیت محدود، شراکت داشته باشد باید با اراده آزاده خودش نسبت به امضای قرارداد اقدام کند.

حال ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید تکلیف افرادی که از سنین پایین‌تر برخوردار می‌باشند و در چنین شرایطی چگونه می‌باشد و آیا آن‌ها می‌توانند در شرکت با مسئولیت محدود شراکت داشته باشند. قانون برای چنین افرادی ماده ۱۲۱۲ را پیش بینی کرده است و طبق این ماده، فرد صغیری که به سن بلوغ نرسیده باشد نمی‌تواند در شرکت با مسئولیت محدود شراکت داشته باشد. البته طبق ماده ۸۵ و ۸۶ قانون امور حسبی اگر ولی یا قیم فرد صغیر به او اجازه بدهد که اموال و منافع خودش را در این کار شراکت دهد وی می‌تواند اجازه اشتغال به کار پیدا کند.

دومین موضوعی که در شروط ماهوی قرار می‌گیرند، موضوع شرکت و میزان سرمایه می‌باشد. هنگامی که قصد ثبت شرکت با مسئولیت محدود را دارید باید این موضوع را طبق ماده ۱۹۰ قانون در شرکت نامه قید کنید و این موضوع باید مشروع باشد. همچنین موضوع شرکت باید مالیت داشته باشد و دارای منافع عقلی هم باشد.

همانطور که اشاره کردیم برای شرکت با مسئولیت محدود از نظر سرمایه اولیه حداقلی در نظر گرفته نشده است اما این شرکت‌ها زمانی ثبت می‌شوند که کل سرمایه نقدی آن‌ها و همچنین سرمایه غیر نقدی آن‌ها مشخص و تسلیم شده باشد و در شرکتنامه به آن اشاره شده باشد و در نهایت تمامی شرکا نسبت به قیمتی که گفته شده است مسئولیت تضامنی داشته باشند.

مورد سوم شروط ماهوی، تعداد شرکا و سهم الشرکه می‌باشد. طبق این موضوع برای ثبت شرکت با مسئولیت محدود حداقل باید دو نفر تعیین شوند.

مورد چهارم در شروط ماهوی، انتخاب نام شرکت و مدت آن می‌باشد. در این مورد مهم‌ترین شرطی که وجود دارد این است که حتماً باید عبارت با مسئولیت محدود در نام شرکت عنوان شود. نکته دیگری که در این مورد وجود دارد این است که نباید نام هیچ کدام از شرکا در نام شرکت عنوان شود.

علاوه بر شرایط ماهوی که به آن‌ها اشاره کردیم ثبت شرکت با مسئولیت محدود نیازمند داشتن شرایط کلی هم می‌باشد. اولین شرط کلی برای ثبت شرکت با مسئولیت محدود، لزوم تنظیم شرکتنامه و نشر آگهی آن است.

شاید در قانون تجارت شرایط تنظیم شرکت نامه وجود نداشته باشد ولی شما با مراجعه به ماده ۹۷ قانون تجارت می‌توانید ملاحظه کنید که شرکا باید برای تاسیس و ثبت شرکت با مسئولیت محدود شرکت نامه را بین خودشان تنظیم کنند و آن را به امضای همه شرکا برساند.

علاوه بر شرکت نامه، شرکا باید اساسنامه را هم بین خودشان تنظیم کنند تا اختیارات هر کدام از آن‌ها در شرکت مشخص شود.

طبق بند ۲ ماده ۴۷ قانون ثبت اسناد و املاک شرکت نامه و اساسنامه باید طبق سند رسمی تنظیم گردد.

همچنین مطابق ماده ۱۹۷ قانون تجارت شرکت‌ها در همان ماه اول تشکیل خودشان باید خلاصه شرکتنامه و سایر پیوست‌های آن را برای وزارت دادگستری اعلان کنند.

مورد دوم اینکه در شرایط ثبت شرکت با مسئولیت محدود، وضعیت قراردادهای تنظیمی به حساب شرکت قبل از تشکیل آن می‌باشد. در واقع تا زمانی که شرکت تشکیل نشده باشد و شخصیت حقوقی به آن تعلق نگرفته باشد نمی‌تواند با اشخاص ثالث خارج از شرکت قرارداد تنظیم کند و دارای حقوق و تعهدات باشد.

قانون در مورد اینکه اگر قبل از ثبت شرکت با مسئولیت محدود، موسسین آن با اشخاص ثالث قرارداد امضا کرده باشند در مقابل آن‌ها چگونه باید برخورد کنند سکوت کرده است اما به نظر می‌رسد که برای حفظ حقوق اشخاص ثالث موسسین شرکت باید در مقابل تعهداتی که با آن‌ها به امضا رسانده‌اند مسئولیت تضامنی داشته باشند.

موضوع فعالیت ثبت شرکت با مسئولیت محدود

ثبت شرکت با مسئولیت محدود همان طور که پیشتر هم ذکر شد با مقاصد تجاری صورت می‌گیرد. یعنی اعظم فعالیت شرکت محدود به فعالیت تجاری می‌باشد. برای ثبت این نوع شرکت کافی است حداقل دو نفر با سرمایه نقدی و غیر نقدی خود اقدام به ثبت نمایند و نیاز نیست تشریفات خاصی طی شود.

مدت زمان این شرکت معمولا هنگام ثبت به صورت نامحدود قید می‌شود و تاریخ مشخصی در قانون برای این نوع شرکت ذکر نشده است.

نکات مهم ثبت شرکت با مسئولیت محدود

• درج عنوان با مسئولیت محدود جهت ثبت شرکت
• تعریف دقیق مسئولیت هر یک از سرمایه گذارها
• ممنوعیت خرید و فروش و انتقال سرمایه

ادامه فعالیت شرکت در صورت ورشکستگی یا فوت سرمایه داران شرکت

ثبت شرکت با مسئولیت محدود با سرمایه شرکا منوط به مسئولیت شرکا به نسبت سرمایه آن‌هاست، از این رو می‌توان گفت با شرکت سرمایه‌ای (سهامی خاص) وجه اشتراک دارند. یعنی هر سهام‌دار یا شریک فقط مسئول آورده نقدی و غیر نقدی خود مندرج در اساسنامه می‌باشد. البته این موضوع برای سهامی خاص می‌تواند تعریف وسیع‌تری داشته باشد که در تعریف ثبت شرکت سهامی خاص توضیح داده خواهد شد.

اما در کل می‌توان گفت مسئولیت مدیران شرکت با مسئولیت محدود، محدود به سهم اسمی خود می‌باشد و خارج از سهم خود هیچ مسئولیتی ندارند. هرچند می‌توان به صورت مکتوب مسئولیت مدیران و دین آن‌ها را مشخص نمود و به تبع آن سرمایه گذاران می‌توانند علیه مدیران شرکت شکایت کنند.

اما در قانون تجارت در این خصوص برای شرکت‌های با مسئولیت محدود ماده و تبصره‌ای وجود ندارد این در حالیست که اگر شرکت سهامی (خاص یا عام) دچار ورشکستگی شود، چه ناشی از سوء مدیریت باشد چه سوا از حیطه مدیر باشد، چنانچه دارایی شرکت کفایت دیون ورشکستگی را نداشته باشد، قانون می‌تواند بخشی از بدهی‌های شرکت را برای پرداخت به سهام داران بر ذمه مدیر یا مدیران شرکت قرار دهد. (ماده 143 قانون تجارت 1347)

مقایسه شرکت با مسئولیت محدود با انواع دیگر شرکت‌ها

ثبت شرکت با مسئولیت محدود شرایط راحت‌تر و ایده‌آل‌تری نسبت به سایر شرکت‌ها دارد. برای مثال ثبت و راه اندازی شرکت با حضور 2 نفر به صورت قطعی انجام می‌شود.

قانون شرایط آسان‌تری برای ثبت این شرکت‌ها اعمال کرده به گونه‌ای که اکثر شرکت‌های نوپا و استارت‌آپ‌ها ثبت شرکت با مسئولیت محدود را برای شروع کار انتخاب می‌کنند.

سرمایه گذاری و شروع شرکت با مسئولیت محدود نیاز به ارائه مدارک و مستندات مبنی بر افتتاح حساب یا 35 درصد سرمایه نقدی و مشخص نمودن دارایی غیر نقدی ندارد. فقط میزان سرمایه شرکت و شرکا به صورت مکتوب فی ما بین و ثبت شده در اساسنامه مشخص می‌شود. البته این موضوع برای شرکا و موسسین شرکت امتیاز خوب و بالایی به حساب می‌آید ولی برای سرمایه گذاران و طلبکاران یه امتیاز منفی به حساب می‌آید، چون مسئولیت و دین هر یک از شرکا همان گونه که از اسم شرکت مشخص است محدود، و به میزان سرمایه هر شریک بستگی دارد.

در حالی این موضوع مبهم‌تر و سردرگم کننده‌تر می‌شود که طبق ماده 104 قانون تجارت مدیران شرکت با مسئولیت محدود می‌توانند افرادی خارج از حیطه شرکت باشند و هیچ تعهد سرمایه‌ای در شرکت نداشته باشند و طلبکاران و سرمایه گذاران را دچار مشکل ننماید. چرا که مسئولیت اصلی و پاسخگویی برای طلبکاران شرکت و موسسین شرکت می‌باشد.

بر خلاف این موضوع شرکت‌های سهامی عام و خاص شرایط سخت‌تر برای ثبت دارند به گونه‌ای که برای ثبت شرکت سهامی عام حداقل پنج نفر و برای تاسیس شرکت سهامی خاص حداقل سه نفر سرمایه گذار لازم می‌باشد. شرایط سرمایه گذاری و افتتاح حساب بانکی برای این شرکت‌ها دارای تشریفات خاص و قانونی خود می‌باشد و با شرایط ثبت شرکت با مسئولیت محدود متفاوت می‌باشد. از این رو قانون برای این شرکت‌ها مواد و تبصره‌های پیچیده و سخت گیرانه‌ای وضع کرده است که در سایر مقالات به صورت کامل و تفصیلی به آن اشاره خواهد شد.

در کل می‌توان گفت ثبت شرکت با مسئولیت محدود در مواردی برای مدیران یا سرمایه گذران و شروع فعالیت‌های کوچک گزینه خوبی می‌باشد چون هم شرایط ثبتی و هم شرایط قانونی آسان‌تری نسبت به سایر شرکت‌ها دارد و هم تعداد سرمایه گذار کمتری برای شروع لازم می‌باشد.

معایب ثبت شرکت با مسئولیت محدود

ثبت شرکت با مسئولیت محدود از لحاظ سرمایه گذاری و پذیره نویسی می‌تواند صوری مکتوب گردد و با واقعیت سرمایه گذاری مطابقت نداشته باشد. چون هیچ اوراق سهم الشرکه‌ای مبنی بر سرمایه گذاری صادر نمی‌شود و سهم سرمایه گذاران قابلیت انتقال و خرید و فروش را ندارند، این امر با شرکت‌های سهامی متفاوت است. در شرکت سهامی عام اوراق سهام به صورت بی نام صادر می‌شود و قابل انتقال و خرید و فروش می‌باشد.

شرکت سهامی خاص نیز دارای اوراق سهام می‌باشد اما با شرکت با مسئولیت محدود و سهامی عام متفاوت است. در این شرکت سهام هر سهام دار با موافقت کتبی مدیر عامل و اعضای هیات مدیره و یا در مجمع عمومی شرکت قابلیت نقل و انتقال دارد.

ثبت انحلال شرکت با مسئولیت محدود

ثبت شرکت با مسئولیت محدود مانند سایر شرکت‌ها در موارد زیر منحل می‌شود.

• زمانی که هدف شرکت از آن چیزی که در اساسنامه درج گردیده فاصله بگیرد و یا نتواند در دست یابی به آنچه موضوع شرکت نامیده شده است موفق باشد.
• زمانی که در اساسنامه و اوراق ثبتی شرکت مدت زمان محدود تعیین گردد. به عنوان مثال ثبت شرکت با مسئولیت محدود به مدت پنج سال می‌باشد. در این حالت شرکت بعد از پنج سال منحل می‌گردد و نمی‌توان این تاریخ را تمدید کرد.
• زمانی که سرمایه گذاران و شرکای شرکت طی جلسه‌ای فوق العاده بر این موضوع اتفاق نظر داشته و تصمیم بر انحلال شرکت بگیرند. این مورد در شرایط دیگر نیز اتفاق می‌افتد، زمانی که چند شریک یا سرمایه گذار شرکت که سرمایه اسمی آن‌ها بیشتر نصف و نیمی از سرمایه شرکت باشد تصمیم بر انحلال شرکت بگیرند شرکت منحل می‌شود. در واقع تصمیم اصلی و کلیدی بر عهده سرمایه دار می‌باشد یعنی هر تعداد سرمایه گذاری که سرمایه آن‌ها بیشتر باشند حق رای در خصوص انحلال دارند ولو این سرمایه نزد یک نفر باشد. در این صورت چنانچه یک نفر از اعضای شرکت 50 درصد سهام و سرمایه شرکت را داشته باشد می‌تواند تصمیم بر انحلال بگیرد.
• زمانی که سرمایه گذاران شرکت به هر تعداد که باشند انصراف داده و از شرکت منفک گردند و در نهایت یک نفر باقی بماند که در این صورت شرکت منحل شده محسوب می‌شود. چون یکی از شروط اصلی ثبت شرکت با مسئولیت محدود حضور حداقل دو نفر شریک می‌باشد.
• زمانی که بدهی‌های شرکت بیشتر از سرمایه شرکت باشد و در اصطلاح شرکت ورشکست شود.
• زمانی که رای دادگاه بر انحلال شرکت صادر شود. در این خصوص می‌تواند شرکت شاکی خصوصی و یا دولتی داشته باشد و طبق موازین و قوانین رایج عمل نکند در این صورت طبق رای دادگاه می‌تواند شرکت منحل شود و یا برابر زیان‌های مالی و سرمایه‌ای که به شرکت وارد می‌شود یکی از شرکا می‌تواند با ارائه مستندات مرتبط به دادگاه دستور انحلال آن را صادر کند و شرکت را منحل کند. حتی این رای می‌تواند در صورتی صادر گردد که مستندات ارائه شده برای دادگاه محرز باشد ولو با مخالفت سایر اعضای شرکت.
• در صورتی که به هر دلیل یا عنوانی در اساسنامه ثبت شرکت با مسئولیت محدود شرط انحلال ذکر گردد. به عنوان مثال در اساسنامه ذکر شود با خروج یکی از سرمایه گذاران یا فوت یکی از سرمایه گذاران شرکت منحل می‌گردد.

تصفیه شرکت با مسئولیت محدود پس از انحلال

ثبت شرکت با مسئولیت محدود زمانی که دچار انحلال شد می‌بایست برابر مقررات و مانند سایر شرکت‌ها از طریق اداره ثبت شرکت‌ها اقدام به تصفیه نماید که در حیطه اختیارات و وظایف مدیران شرکت می‌باشد و یا در صورت جلسه انحلال شخص و یا ذی سمتی را برای تصفیه شرکت معرفی نمایند و یا این موضوع نیز در اساسنامه ذکر گردیده و مسئول تصفیه شرکت از قبل تعیین شده باشد.

دارایی‌های شرکت پس از انحلال زمانی تقسیم می‌شوند که اولا آگهی انحلال شرکت در روزنامه رسمی اعلام شده باشد و دوما یک سال از تاریخ اولین انتشار روزنامه رسمی گذشته باشد. تا هیچ طلبکاری بدون تسویه حساب از شرکت باقی نمانند. در این صورت شرکا می‌توانند نسبت دارایی‌های شرکت تصمیم گیری کنند و هر سهام دار بنا بر سرمایه اولیه خود از دارایی‌ها سهم می‌برد.